فاموتیدین یکی از داروهای هم خانواده رانیتیدین و سایمتیدین است که برای کاهش تولید اسید معده استفاده میشود. این دارو به صورت آمپول و قرص های 20 و 40 میلی گرم تولید میشود ولی قرص آن پرمصرف تر است. این دارو را میتوان همراه با غذا یا با معده خالی هر 8 الی 12 ساعت یکبار مصرف کرد. شایع ترین عوارض جانبی فاموتیدین شامل: سردرد، تهوع، بی قراری و اسهال یا یبوست میباشد.
در ادامه و در سایت بیمارسلامت به برسی کامل موارد مصرف، منع مصرف، تداخلات دارویی، نحوه و مقدار مصرف و عوارض فاموتیدین میپردازیم.
فاموتیدین برای چیست / موارد مصرف
این دارو عمدتا برای کاهش اسید معده و سوزش سردل استفاده میشود. اما گاهی نیز در درمان رفلاکس معده همراه با سایر داروها تجویز میشود. فاموتیدین میتواند در درمان و بهبود زخم معده نیز موثر باشد. اما برای این منظر، معمولا از پنتوپرازول و دارو های هم خانواده اش استفاده میشود. به ندرت ممکن است از قرص یا آمپول فاموتیدین برای درمان التهاب عروق به تنهایی یا با سایر داروها استفاده میشود.
موارد منع مصرف
فاموتیدین منع مصرف خاصی ندارد و فقط در افرادی که به آن حساسیت دارند منع مصرف کامل دارد. همچنین مصرف این دارو در افرادی با مشکلات حاد کبدی و کلیوی نیز باید با احتیاط همراه باشد.
تداخلات دارویی
این دارو تداخلات دارویی شدید ندارد ولی مصرف آن با کتوکونازول ( نوعی داروی ضد قارچ) باعث کاهش جذب کتوکونازول میشود. همچنین مصرف آنتی اسید ها میتواند باعث کاهش جذب فاموتیدین میشود.
نحوه و مقدار مصرف قرص و آمپول فاموتیدین
آمپول این دارو باید فقط به صورت وریدی و طی حداقل 2 دقیقه و به صورت آهسته تزریق شود. در صورت نیاز میتوان هر 8 الی 12 ساعت یکبار تزریق را تکرار کرد. قرص فاموتیدین به صورت 20 و 40 میلی گرم تولید میشود و در درمان زخم معده سندرم زولینگر الیسون سه بار در روز میتواند مصرف شود.( میتواند با غذا یا با معده خالی مصرف شود.) در صورت سوزش سردل میتوان یک قرص 20 یا 40 میلی گرمی را 15 الی 30 دقیقه قبل از غذا مصرف کرد.
در کودکان مقدار مصرف فاموتیدین باید توسط پزشک و بر اساس وزن آنها صورت گیرد. ولی به طور کلی مقدار مجاز مصرف این دارو در کودکان 1 تا 16 سال 1 میلی گرم به ازای هر کیلو گرم وزن بدن است که باید در دو دوز منقسم مصرف شود.( در کودکان با وزن بیش از 40 کیلو گرم، حد اکثر یک قرص فاموتیدین 40 دو برا در روز)
هشدار:
- بیشتر انواع قرص های فاموتیدین بدون خط هستند و نباید آنها را نصف کرد.
- مصرف این دارو نباید بیشتر از 14 روز ادامه یابد، برای مصارف طولانی تر باید حتما با پزشک مشورت شود.
- در صورتی که مصرف این دارو باعث نارحتی های گوارشی از جمله تهوع و اسهال میشود، میتوانید برای کاهش تحریک گوارشی، دارو را پس از غذا مصرف کنید.
عوارض جانبی آمپول و قرص فاموتیدین
شایعترین عارضه آمپول این دارو درد و تحریک در ناحیه تزریق است که برای کاهش این عوارض بهتر است دارو را به آهستگی تزریق کنید. سایر عوارض جانبی شایع فاموتیدین ( قرص و آمپول ) شامل : سرگیجه، سردرد، بی قراری، اسهال یا یبوست، تهوع و طعم ناخوشایند در دهان است. سایر عوارض جانبی این دارو شامل موارد زیر است که رایج نیستند و در کمتر از 1% افراد مشاهده میشود.
- درد معده
- ریزش مو ( در اثر مصارف بلند مدت ایجاد میشود و نادر است)
- خارش پوست و کهیر
- حساسیت دارویی( نادر است)
- افزایش آنزیم های کبدی( در اثر مصارف بلند مدت یا مقادیر زیاد فاموتیدین مشاهده میشود.)
- کاهش میل جنسی
- درد های عضلانی ( نادر است)
وضعیت مصرف فاموتیدین در دوران بارداری و شیردهی
فاموتیدین در رده B بارداری میباشد یعنی در صورت نیاز میتواند با رعایت احتیاط مصرف شود.( با دوز پایین و دوره درمانی کوتاه)
فاموتیدین میتواند داخل شیرمادر ترشح شود از این رو بهتر است قبل از مصرف آن در دوران شیردهی، با پزشک مشورت کنید.
توصیه های درمانی
- علیرغم احساس بهبودی دوره درمان تجویز شده توسط پزشک را کامل کنید.
- برای کاهش عوارض و دفع بهتر، دارو را با آب فراوان استفاده کنید
- فاموتیدین در ابتدای درمان، اثر خواب آوری دارد، لذا از فعالیت هایی که نیازمند هوشیاری کامل است خود داری کنید.
- درصورت دفع مدفوع تیره یا قیری رنگ، اسهال شدید، گیجی و منگی، مصرف دارو را قطع کنید و پزشک خود را مطلع سازید.
سایر داروهای مشابه
- سایمتیدین
- رانیتیدین
- پنتوپرازول
- امپرازول
پایان مقاله
ناشر: مجله پزشکی بیمارسلامت
با سپاس فراوان از همکاری گروه مطالعاتی و تحقیقاتی هیرو
