پرومتازین یک از داروهای دسته آنتی هیستامین ها است که عموما برای درمان و تخفیف واکنش های آلرژی ( حساسیت) استفاده میشود. اما برخی اوقات برای درمان بی خوابی نیز استفاده میشود. این دارو به صورت قرص، شربت و آمپول تولید میشود. آمپول پرومتازین تنها به صورت عضلانی تزریق میشود. شربت آن به صورت خوراکی استفاده میشود و غالبا برای استفاده در کودکان مناسب است. قرص های این دارو رایجترین فرم مصرف آن در بزرگسالان است و در دوز ها 10، 25 و 50 میلی گرمی تولید میشود. پرومتازین بسته به نوع بیماری و فرم دارو ( شربت، قرص یا آمپول)، یک الی چهار بار در روز استفاده میشود. اما عمدتا دو بار در روز یا هر 12 ساعت یکبار مصرف میگردد.)
در ادامه و در سایت بیمار سلامت به برسی تمامی موارد مصرف، منع مصرف، تداخلات دارویی، نحوه و مقدار مصرف و عوارض جانبی پرومتازین میپردازیم.
پرومتازین برای چیست / موارد مصرف
این دارو یک از داروهای آنتی هیستامین خواب آور است که عمدتا برای تخفیف علائم حساسیت مانند آبریزش بینی، خارش پوست، سرفه و … استفاده میشود. گاهی از این دارو برای درمان بی خوابی به صورت کوتاه مدت استفاده میشود. پرومتازین یک دارو مفید برای درمان سرگیجه میباشد. این دارو ممکن است برای درمان تهوع مخصوصا تهوع ناشی از بارداری استفاده شود.( پرومتازین در دوران بارداری منع مصرف نسبی دارد و فقط باید زیر نظر پزشک مصرف شود.)
موارد منع مصرف
پرومتازین در بیماران مبتلا به آب سیاه( گلوکوم )، بارداری، صرع و بیمارانی مبتلا به احتباس یا سختی ادرار منع مصرف کامل دارد. این دارو در کودکان زیر 6 سال و افرادی با اختلالات کلیوی و کبدی باید با احتیاط مصرف شود.
تداخلات دارویی
پرومتازین تداخلات دارویی حادی ندارد. اما مصرف آن با داروهای ضد افسردگی دسته MAO ، داروهای ضد تشنج و خواب آور و داروهای مخدر باعث افزایش عوارض جانبی و افزایش احتمال مسمومیت دارویی میشود.
نحوه و مقدار مصرف قرص، آمپول و شربت پرومتازین
نحوه و مقدار مصرف این دارو به فرم دارو، نوع و شدت مشکل بستگی دارد. آمپول پرومتازین تنها به صورت عضلانی تزریق میشود. شربت و قرص این دارو به صورت خوراکی مصرف میشود و مقدار مصرف صحیح آن بسته به نوع بیماری از قرار زیر میباشد:
- برای درمان علائم آلرژی و سرما خوردگی:
معمولا از قرص های 10 الی 25 میلی گرمی پرومتازین هر دو الی سه بار در روز استفاده میشود.( در صورت استفاده از آمپول این دارو بهتر است فقط در زمان شروع درمان و به صورت تک دوز تزریق شود و سپس درمان به صورت خوراکی ادامه یابد.)
- برای درمان علائم آلرژی و سرما خوردگی:
- برای درمان کوتاه مدت بی خوابی:
برای درمان مشکلات مربوط به خواب معمولا از قرص های 25 الی 50 میلی گرمی، 30 الی 60 دقیقه قبل از خواب استفاده میشود.
- برای درمان کوتاه مدت بی خوابی:
- برای درمان خارش و کهیر :
معمولا از قرص پرومتازین 10 ، هر 12 ساعت یکبار استفاده میشود. اما میتوان در صورت نیاز از قرص های 25 میلی گرمی نیز استفاده کرد.
- برای درمان خارش و کهیر :
- برای درمان سرگیجه:
از قرص های پرمتازین 25 یکبار در روز استفاده میشود. اما در صورت عدم دستیابی به پاسخ درمان میتون دفعات مصرف دارو را تا 4 بار در روز( هر 6 ساعت یک قرص)افزایش دارد.( میتوان برای شروع درمان از آمپول پرومتازین 25 الی 50 استفاده کرد اما برای ادامه درمان باید از قرص یا شربت آن استفاده نمود.)
- برای درمان سرگیجه:
- برای درمان تهوع:
معمولا از قرص پرومتازین 10 میلی گرم یک الی دوبار در روز استفاده میشود.
- برای درمان تهوع:
مقادیر گفته شده در قسمت بالا برای استفاده در بزرگسالان میباشد و مقدار صحیح این دارو در کودکان زیر 12 سال باید بر اساس وزن آنها تنظیم میشود و غالبا به صورت شربت مصرف میشود. ( بهتر است دوز صحیح پرومتازین در کودکان توسط پزشک و ترجیحا متخصص کودکان تنظیم شود.)
عوارض جانبی پرومتازین
شایعترین عوارض جانبی این دارو خواب آلودگی و بی حالی، خشکی دهان و تاری دید است که معمولا در روز های اول درمان مشاهده میشوند. سایر عوارض جانبی پرومتازین شامل احتباس ادرار، اختلالات کبدی، سفتی عضلات، کبودی بدون دلیل در نقاط مختلف بدن و افزایش احتمال خونریزی است.
وضعیت مصرف پرومتازین در بارداری و شیردهی
پرومتازین در دوران بارداری منع مصرف نسبی دارد و میتواند باعث صدمه به جنین شود. ( رده C بارداری).اما گاهی با مشورت پزشک زنان و در صورت نبود گزینه درمانی دیگر، در زنان باردار در دورهای کوتاه و با دوز کم تجویز میشود.
پرومتازین میتواند به مقدار جزئی در شیرمادر ترشح شود ولی معمولا مصرف آن در دوران شیر دهی بلامانع است.
سایر داروهای مشابه
پایان مقاله
ناشر: مجله پزشکی بیمارسلامت
