کلردیازپوکساید یکی از داروهای پر مصرف برای درمان اضطراب، بی خوابی و ترک مصرف الکل استفاده میشود. این دارو به صورت قرص های 5، 10 و 25 میلی گرمی تولید میشود که قرص 5 میلی گرم آن به پوکساکیم معروف است. پوکساکیم را برای برخی مشکلات گوارشی و یا فشار خون های استرسی در ترکیب با سایر دارو ها استفاده میکنند.شایع ترین عوارض جانبی کلردیازپوکساید بی حالی و خواب آلودگی در طول روز، یبوست، تهوع و خارش پوست است. مصرف این دارو در دوران بارداری منع کامل دارد و در دوران شیردهی نیز توصیه نمیشود.
در ادامه ودر سایت بیمار سلامت به برسی کلیه موارد مصرف ، منع مصرف، تداخلات دارویی، نحوه و مقدار مصرف و عوارض جانبی کلردیازپوکساید میپردازیم.
کلردیازپوکساید برای چیست/ موارد مصرف
کلردیازپوکساید یکی از داروهای خانواده بنزودیازپین ها میباشد که بیشتر برای تسکین اضطراب های متوسط تا نسبتا شدید استفاده میشود. اما میتوان از آن برای ترک مصرف الکل، درمان بی خوابی و کاهش انقباضات عضلانی ناشی از استرس نیز استفاده کرد. همچنین برخی اوقات از ترکیب کلردیازپوکساید با سایر داروها ممکن است برای درمان فشار خون های عصبی و درد معده و دل پیچه ناشی از زخم معده نیز استفاده شود.
موارد منع مصرف
از آنجایی که کلردیازپوکساید دفع کامل کبدی دارد نباید در نارسایی ها و مشکلات حاد کبدی استفاده شود. هم چنین این دارو در رده D بارداری میباشد و در زنان باردار منع مصرف کامل دارد. همچنین در بیماری آب سیاه ( گلوکوم) مصرف کلردیازپوکساید به هیچ عنوان توصیه نمیشود. در بیمارانی با مشکلات حاد تنفسی و افرادی که افکار خودکشی دارند ، این دارو باید با احتیاط مصرف شود.
تداخلات دارویی
کلردیازپوکساید تداخلات دارویی شدیدی ندارد و عمده تداخلات دارویی آن از نوع کاهش و افزایش غلظت و افزایش عوارض سایر داروها است. به طور کلی مهمترین تداخلات دارویی کلردیازپوکساید شامل موارد زیر میباشد:
-
- دارو های مخدر
-
- داروهای ضد افسردگی
-
- داروهای ضد تشنج از جمله فنوباربیتال، فنی توئین، کاربامازپین و …
-
- دیازپام، کلونازپام، لورازپام و سایر داروهای دسته پنزودیازپین ها
-
- دیگوکسین
مصرف کلردیازپوکساید با داروهای بالا توصیه نمیشود ولی در صورت لزوم میتوان با حداقل دوز و برای مدت کوتاه استفاده شوند.
نحوه و مقدار مصرف کلردیازپوکساید
نحوه مصرف این دارو بستگی به فرم آن و نوع بیماری دارد. آمپول کلردیازپوکساید در موارد حاد و به صورت وریدی یا عضلانی استفاده میشود اما استفاده از آن چندان رایج نیست و شرکت های محدودی اقدام به تولید آن میکنند.( نمونه ایرانی ندارد.) قرص کلردیازپوکساید با دوز ها 5، 10 و 25 تولید میشود و به صورت خوراکی و یک تا چهار بار در روز( بسته به نوع مشکل و بیماری) مصرف میشود. در قسمت زیر دوز های صحیح این دارو بسته به نوع اختلال آورده شده است:
-
- اختلال خواب خفیف تا متوسط: قرص کلردیازپوکساید 5 تا 10 میلی گرم هر شب یک عدد که بهتر است چند ساعت قبل از خواب استفاده شود.
-
- اختلال اضطراب و فشار عصبی متوسط تا خفیف: از قرص های 5 تا 10 میلی گرم سه الی چهار بار در روز استفاده میشود.( بهتر است پس از غذا مصرف شود.)
-
- اختلالات اضطراب و فشار عصبی شدید: از قرص های کلردیازپوکساید 10 یا 25 میلی گرمی استفاده میشود که سه الی چهار بار در روز مصرف میگردد.
-
- ترک اعتیاد به الکل: از قرص های کلردیازپوکساید 25 سه الی چها بار در روز و هر بار یک الی 2 عدد استفاده میشود.( حد اکثر تا 300 میلی گرم در روز.) برای ترک اعتیاد به الکل استفاده از فرم تزریقی این دارو رایج تر است اما در ایران به سختی یافت میشود.
-
- برای کنترل فشار خون و تپش قلب ناشی از اضطراب: در این مورد نیز از قرص های کلردیازپوکساید 5 میلی گرم همراه با سایر دارو و به صورت یک تا سه بار در روز استفاده میشود
-
- برای انقباض و درد های معده ناشی از تولید بیش از حد اسید: از ترکیب کلردیازپوکساید 5 با کلیدینیوم بروماید 2.5 سه الی چهار بار در روز استفاده میشود.
وضعیت مصرف کلردیازپوکساید در شیردهی و بارداری
این دارو در دوران بارداری و مخصوصا در اوایل بارداری( سه ماهه اول) منع مصرف کامل دارد و در رده D میباشد. در دوران شیردهی نیز بی خطر بودن مصرف کلردیازپوکساید تایید نشده است. لذا مصرف آن توصیه نمیشود.
بی خطر بودن مصرف این دارو در نوزادان و کودکان زیر 6 سال نیز مورد شک است و توصیه نمیشود.( در این رابطه میتوانید با پزشک خود مشورت کنید.)
عوارض جانبی کلردیازپوکساید
بروز عوارض جانبی شدید و خطرناک در اثر مصرف کلردیازپوکساید نادر است. بیشتر عوارض جانبی این دارو با تنظیم دوز دارو و خود داری از مصرف مقدار بیشتر از حد توصیه شده، قابل کنترل میباشد. به طورکلی شایع ترین عوارض این دارو شامل موارد زیر است:
-
- خواب آلودگی و بی حالی در طول روز( در اوایل دوره درمان شایع تر است)
-
- خارش پوست
-
- حالت تهوع و یبوست ( در برخی موارد اسهال)
-
- اختلال در تمرکز
-
- افزایش دمای بدن به دنبال کاهش تعریق
-
- تلو تلو خورد ( در اوایل درمان مشاهده میشود.)
-
- عصبی شدن و تحریک پذیری ( بیشتر در کودکان و بیماران مبتلا به اختلالات روان شناختی مشاهده میشود.)
-
- افزایش وزن، بی نظمی در قاعدگی، شیدایی ( از عوارض نسبتا نادر کلردیازپوکساید میباشند)
به ندرت مصرف کلردیازپوکساید ممکن باعث ایجاد علائمی مانند تنگی نفس، ادم اندام ها و کندی حرکات ارادی شود که در صورت مشاهده چنین علائمی باید مصرف دارو متوقف شود.
توصیه های درمانی
-
- از نصف کردن قرص های کلردیازپوکساید خود داری کنید.( میتواند باعث تشدید عوارض گوارشی شود)
-
- طی درمان با این دارو از کارهایی که نیازمند هوشیازی کامل است بپرهیزید.
-
- کودکان زیر 6 سال نباید از این دارو استفاده کنند.
-
- آنتی اسید ها و داروهای ضد اسهال میتوانند جذب کلردیازپوکساید را کاهش دهند لذا حداقل با فاصله دو ساعت از هم مصرف شوند.
.
سایر داروهای مشابه
-
- آلپرازولام
-
- میدازولام
-
- لورازپام
-
- اگزازپام
پایان مقاله
ناشر: سایت بیمارسلامت