نیتروفورانتوئین یکی از دارو های مهم در برای درمان عفونت ادراری تحتانی ( مثانه و میز راه ) میباشد. این دارو به صورت قرص و شربت تولید میشود و در دوران بارداری نیز بجز در هفته های آخر قابل استفاده است. در ادامه و در سایت بیمار سلامت به برسی عوارض قرص و شربت نیتروفورانتوئین ، نحوه مصرف آن و شرایط استفاده از آن در دوران بارداری میپردازیم.
نحوه مصرف نیتروفورانتوئین
نحوه مصرف این دارو بستگی به سن بیمار دارد. در کودکان بالای 12 سال و افراد بزرگسال میتوان این دارو را با دوز 50 تا 100 میلی گرم چهار بار در روز تجویز کرد.( هر قاشق شربت نیتروفورانتوئین 25 میلی گرم و هر قرص آن حاوی 100 میلی گرم داروی موثر است.)
در کودکان زیر 12 سال میتوان دارو را بر اساس وزن تنظیم کرد. در کودکان زیر 12 سال میتوان این دارو را با دوز 5 تا 7 میلی گرم به ازای هر کیلو وزن بدن تجویز کرد. به عنوان مثال اگر کودکی 15 کیلو گرم وزن داشته باشد میتوان 75 تا 100 میلیگرم دارو را طی 24 ساعت به او داد.( یعنی هر بار حدود 20 تا 25 ملی گرم و برای چهار بار در روز به کودک داده شود. )
نیتروفورانتوئین در ادرار اسیدی فعال میشود و اثر بهتری خواهد داشت. لذا برای نتیجه بهتر لازم است ادرار قبل از شروع درمان با این دارو اسیدی شود. برای این کار میتوان از آب زغال اخته استفاده کرد. تحقیقات حاکی از آن است که آب زغال اخته میتواند با بسیار از آنتی بیوتیک ها مورد استفاده در درمان عفونت ادراری سازگار باشد و باعث افزایش اثر گذاری آنها شود. از آب زغال اخته میتوان در بیمارانی که در معرض عفونت ادراری قرار دارند برای پیشگیری از عفونت و حتی درمان آن استفاده کرد.
در ادامه به برسی موارد مصرف و منع مصرف و عوارض نیتروفورانتوئین میپردازیم.
موارد مصرف
نیتروفورانتوئین یک ماده ضد باکتریایی در درمان عفونت مثانه و پیشابراه استفاده میشود. (به علت پراکندگی بافتی محدود معمولا داروی خوبی برای درمان عفونت کلیه نیست.)
موارد منع مصرف
مهمترین موارد منع مصرف این دارو از قرار زیر است:
- انتهای حاملگی
- نوزادان کمتر از ۱ ماه
- حساسیت مفرط به دارو
- نارسایی کبدی
- نارسایی کلیه
- دیابت ( در صورتی قند خون های بسیار بالا مصرف نیتروفورانتوئین باید با احتیاط صورت گیرد.)
- کم خونی
- کمبود ویتامین های گروه B
- بیماریG6PD ( یک بیماری ارثی است که موجب شکنندگی گلبول های قرمز میشود.)
از آنجایی که نیتروفورانتوئین عمدتا دفع کلیوی دارد در نارسایی کلیه باید با احتیاط فراوان تجویز شود. این دارو در دوران بارداری منع مصرف ندارد ولی در اواخر دوران بارداری نباید مصرف شود. در دوران شیردهی نیز اگر نوزاد مبتلا به بیماری G6PD نباشد ، نیتروفورانتوئین منع مصرف ندارد و میتوان از آن استفاده کرد.
عوارض نیتروفورانتوئین
این دارو از سال 1950 تا به امروز برای عفونت ادراری مورد استفاده قرار گرفته است و داروی کاملا شناخته شده ای است. یکی از مهمترین ویژگی های نیتروفورانتوئین عوارض جانبی محدود آن است. شایع ترین عوارض این دارو شامل تهوع و استفراغ است. اما به طور کلی مصرف نیتروفورانتوئین میتواند با عوارض زیرا نیز همراه باشد:
- کهیر و خارش پوست
- سردرد
- خواب آلودگی و گیجی
- افزایش ترشحات ریوی
- گز گز در دست ها و پاها( در صورت مشاهده این عارضه مصرف نیتروفورانتوئین باید قطع شود. )
- فیبروز ریوی
در صورت مصرف طولانی مدت این دارو ممکن است تخریب گلبول های قرمز افزایش یابد.( آنمی همولیتیک )
برای کاهش میزان عوارض نیتروفرانتوئین بهتر است از دوره های درمانی کمتر از 7 روز استفاده شود. همچنین در افراد سالخورده بهتر است از سایر آنتی بیوتیک ها و آنتی سپتیک ها به جای نیتروفورانتئین استفاده شود.
پایان مقاله
